مقدمه

این مقاله با هدف آشنایی خوانندگان با چیستی و چگونگی کابل‌های خودرویی تدوین شده‌است و کاربران محترم پس از مطالعه این دسته از کابل‌ها، با محصولات شرکت زرکابل کرمان در زمینه کابل‌های خودرویی آشنا خواهند شد. به‌طور خلاصه، کابل‌های خودرویی به کابل‌هایی اطلاق می‌شود که در وسائل نقلیه موتوری به‌کار می‌رود و کارکرد آن در خودروها موجب انتقال جریان‌‌های مختلف بین اجزای خودروها می‌شود.

انواع کابل 

انواع کابل‌ها بر اساس شدت ولتاژ به چهار دسته فشار ضعیف، فشار متوسط و فشار قوی و فوق فشار قوی تقسیم می‌شوند. این کابل‌ها به ترتیب با حروف اختصاری LV، MV، HV و EHV  نمایش داده می‌شوند. سطح ولتاژ کابل‌های فشار ضعیف کمتر از یک کیلو ولت، کابل‌های فشار متوسط 33 تا 1000 کیلو ولت، کابل‌های فشار قوی 63 کیلو ولت تا 230 کیلو ولت و کابل‌های فوق فشار قوی 400 کیلو ولت و بیشتر می‌باشد.

کابل فشار ضعیف (Low Voltage Cable)

کابل­‌های ولتاژ پایین کاربردهای مختلفی در محیط‌­های تجاری و مسکونی و صنعتی دارند. این دسته از کابل‌ها برای انتقال قدرت کمتر از یک کلیو ولت و همچنین برای انتقال سیگنال‌هایی مانند اطلاعات، صوتی یا تصویری استفاده می‌شود. کابل­‌های ولتاژ پایین معمولاً از مس یا آلومینیوم ساخته می­‌شوند و با مواد مختلفی از جمله PVC، لاستیک یا فایبرگلاس عایق­‌بندی می‌­شوند.

کابل‌های خودرویی چه هستند؟

کابل‌های خودرویی در وسایل‌نقلیه نقشی موثر دارند. در خودروها از این کابل‌ها و سیم‌ها برای انتقال توان برقی بین منابع تولید یا ذخیره برق مانند دینام و باتری، و همچنین تمامی سنسورها و عملگرها و سایر سیستم‌های رفاهی خودرو از قبیل وسایل صوتی و تصویری و چراغ‌ها و دیگر اجزا استفاده می‌شوند. مقاومت و تحمل دمای بالا، خشک نبودن سیم‌ها و انعطاف آن‌ها برای جای‌گیری بهتر از جمله ویژگی‌هایی است که کابل‌های خودرویی باید دارا باشند. همچنین قسمت هادی کابل‌های خودرویی باید از رسانایی بالایی برخوردار باشد، به همین دلیل فلز مس برای این دسته از محصولات کاربرد بیشتری دارد. سرعت انتقال جریان در کابل‌های خودرویی از مهم‌ترین فاکتورهای این نوع کابل‌ها می‌باشد.

اهمیت کابل‌های اتوموبیل

کاربرد کابل‌های اتوموبیل را می‌توان با حذف آن‌ها بهتر درک کرد. عدم انتقال جریان‌ها از باتری به سایر نقاط، از کار افتادن سیستم صوتی و خاموش شدن روشنایی‌های ماشین که همگی آن‌ها در نبود کابل‌ها مختل خواهند شد.

با روی کار آمدن خودروهای برقی، تقاضا از سیم و کابل در صنعت خودروها بیشتر شده و چالشی را برای طراحی آن بوجود آورده‌است. موتورهای برقی خودروهای هایبرید موجب ایجاد نیاز به فضای بیشتر در طراحی خودروها می‌شوند که این امر می‌تواند در افزایش وزن وسایل نقلیه تاثیر بگذارد که در نتیجه آن نیاز به مصرف میزان بیشتری سوخت خواهد شد. از نظری دیگر در این طراحی‌ها باید فضای بیشتری برای کابل‌های بیشتر در نظر گرفت.

سیم‌های اولیه (پرایمری) یا GPT

این سیم‌ها رایج‌ترین سیمی هستند که در سیستم سیم‌کشی هر وسیله نقلیه‌ای وجود دارد. سیم اولیه (GPT) دارای یک هسته چند رشته‌ای با عایق انعطاف‌پذیر است که به آن اجازه می‌دهد در فضاهای تنگ راحت‌تر جای بگیرد. آن‌ها عمدتاً برای سیم‌کشی داخلی خودروها استفاده می‌شوند. سیم‌های GPT نباید برای مدت طولانی در فضای باز قرار بگیرند. سیم‌های اولیه داخلی خودروها می‌توانند تا دمای 80 درجه سانتیگراد را تحمل کنند. آن‌ها همچنین می‌توانند در برابر مواد شیمیایی، اسیدها و روغن‌ها بدون عارضه مقاومت کنند.

عایق کابل‌های خودرویی

جنس عایق کابل تحت‌تاثیر عواملی مانند مقاوت در برابر گرما، سرما و یخ‌زدگی، رطوبت، قرارگیری در معرض برخورد با مایعات و محافظت از آن در برابر ضربه و سایش می‌باشد. جنس عایق کابل‌های ولتاژ پایین معمولا از پی‌وی‌سی، لاستیک و فایبرگلس می‌باشد که در ادامه به توضیح آن‌ها پرداخته شده‌است.

– پلی‌وینیل کلراید یا PVC: عایقی نسبتا ارزان است که دمای مورد تحمل آن تا 105+ درجه سانتیگراد است و در برابر شعله، رطوبت و سایش مقاوم است. همچنین می‌تواند در معرض بنزین، ازن، اسیدها، حلال‌ها و سایر مواد شیمیایی صنعتی قرار گرفته و آ‌ن‌ها را تحمل کند. مواد پی‌وی‌سی بی‌بو، بی‌مزه و غیرسمی هستند. از نکات منفی عایق پی‌وی‌سی افت خازنی بالای آن است، به این معنی که در مقایسه با سایر مواد عایق که می‌توانند در یک سیستم الکتریکی استفاده شوند، مقداری کاهش عملکرد وجود دارد. همچنین این عایق هنگام استفاده در کاربردهای کششی انعطاف‌پذیری کمی را نشان می‌دهد.

– لاستیک: کلیه ترکیبات لاستیک طبیعی که انواع متوعی دارد و در طیف وسیعی از کاربردهای گوناگون آن استفاده می‌شود. عایق لاستیکی مقاومت ضعیفی در برابر روغن و ازن دارد، اما انعطاف‌پذیری و خواص الکتریکی خوبی در دمای پایین دارد و همچنین در برابر آب، الکل و سایش مقاوم است.

– فایبرگلس: فایبرگلس پرمصرف‌ترین عایق شیشه‌ای است و می‌تواند به طور مداوم تا دمای عملیاتی 482+ درجه سانتیگراد استفاده شود. اگرچه فایبرگلس در برابر رطوبت و مواد شیمیایی مقاوم است، اما مقاومت کمی در برابر سایش دارد.

با‌توجه به موقعیت مورد‌استفاده کابل‌های خودرویی، عایق‌های مورد استفاده می‌تواند از جنس پی‌وی‌سی تایپ یک و پلی‌اتیلن باشد.

تفاوت میان کابل‌های مسکونی و خودروها 

سیم­‌های خودرو اغلب در محیط­‌های سخت و خشن وسیله نقلیه استفاده می‌­شود. به‌عنوان مثال، سیم‌های خودرویی که در موتور خودرو مورد استفاده قرار می­‌گیرند اگر از سیم‌­های معمولی باشند، به راحتی در تماس با اسید باتری آسیب می­‌بینند. سیم‌های معمولی مورد‌استفاده در خانه‌های مسکونی، با توجه به نحوه و محیط مورد استفاده‌، مقاوت کمتری دارند. و بالعکس، سیم­‌های خودرو می­‌توانند دماهای بالا و خوردگی شیمیایی را تحمل کنند. همچنین، سیم‌کشی خودرو دارای لایه­‌ا‌ی محافظ قوی‌­تر و مطمئن­‌تر است، درعین‌حال که انعطاف­‌پذیری بیشتری هم نسبت به سیم‌­های معمولی دارد.

سیم‌های مورد استفاده در ساختمان‌های مسکونی در مقایسه با کابل‌های خودروها ارزان‌تر هستند اما نباید فراموش کرد که تفاوت‌هایی مانند مقاومت بالای سیم‌های خودرویی، باعث دوام کمتر سیم‌های معمولی در مقایسه با سیم‌های خودرویی می‌شوند. در نتیجه به‌کار بردن آن‌ها در خودروها باعث کاهش عمر کابل و آسیب‌پذیر شدن آن‌ها در کوتاه‌مدت خواهد شد. همچنین در صورت مناسب نبودن عایق سیم‌ها، احتمال اشتعال‌پذیر بودن آن در برخورد با مایعات بالا می‌رود. به‌همین دلیل جایگزین کردن کابل‌های خودرویی با دیگر کابل‌ها با عملکرد مشابه می‌تواند خطرات زیادی به همراه داشته باشد.

عوامل رایج موجب خرابی در کابل­‌ها

آسیب‌دیدگی در کابل‌ها می‌تواند به‌دلایل مختلفی مانند سوختگی رخ می‌دهد و عواقب زیادی مانند آسیب رساندن به دیگر قسمت‌های یک خودرو را به دنبال داشته باشد که در ادامه بعضی از پرتکرارترین و رایج‌ترین‌های آن آورده شده‌اند.

در جاده‌های ناهموار به‌دلیل لرزش مداوم خودرو و تنش شدید دسته‌های متصل به موتور یا شاسی، تاثیر شدیدی بر سیم‌کشی ماشین می‌گذارد که در بلندمدت انعطاف‌پذیری سیم‌ها را به چالش می‌کشد. همچنین قرارگیری خودرو در محیط‌هایی که در معرض دمای شدید و رطوبت هستند نیز تاثیر زیادی بر کابل‌های خودرویی می‌گذارد.

در بعضی اقلیم‌ها، دسته‌سیم‌های خودروها به‌طور دائم با شرایط آب‌وهوایی شدید روبرو هستند و برخورد آب باران به موتور و شاسی از طریق لاستیک‌ها به سیم‌ها رسیده که با خوردگی عایق آن، رشته‌های مسی با گذشت زمان آسیب‌پذیرتر و به مرور منجر به شکستگی سیم‌ها می‌شود.

از دیگر مشکلاتی که به کابل‌های خودرویی آسیب می‌رساند بالا رفتن حرارت است. برای مثال می‌توان به عبور جریان‌های غیرعادی از سیم‌ها، ظرفیت پایین سیم‌کشی نسبت به میزان جریان مورد نیاز خودرو و بالا رفتن حرارت قطعات ناشی از ایرادات فنی که سیم‌کشی‌های مجاور این قطعات را در معرض آسیب قرار می‌دهد، اشاره کرد.

تنوع کد رنگی کابل‌ها

استفاده از رنگ­‌بندی‌های مختلف اهمیت زیادی در هنگام تعمیر یا تعویض سیم‌ها دارد. ایجاد تمایز در رنگ کابل‌ها باعث تشخیص ساده‌تر در هنگام تراکم زیاد یا موقعیت نامناسب آن­‌ها خواهد شد و دسترسی به آن‌ها را ساده‌تر می‌کند.

نتیجه‌گیری

شرکت زرکابل کرمان در زمینه تولید و تامین کابل‌های ولتاژ پایین مسی و آلومینیومی در داخل کشور با تولید محصولات متنوع در زمینه‌های مختلف من‌جمله برق، ابزار دقیق و مخابرات و همچنین کابل‌های خودرویی یکی از شرکت‌های پیشرو در این زمینه می‌باشد. این شرکت از ابتدای مسیر در سال 1381 تا به امروز موفق به کسب گواهینامه‌های بین‌المللی مختلفی شده است که مهر تاییدی بر اعتبار این شرکت و اعتماد مشتریان است. در انتهای این مقاله چند نمونه از کابل‌های خودرویی شرکت زرکابل کرمان به نمایش گذاشته شده است. برای مشاهده تمامی محصولات و اطلاعات بیشتر، به صفحه محصولات مراجعه کنید.

در پایان اینگونه می‌توان بیان کرد که، شاید در ظاهر نقش کابل‌ها در خودروها کمرنگ باشد، اما اهمیت عملکرد آن‌ها را می‌توان به اهمیت رگ‌های بدن تشبیه کرد که موجب انتقال جریان‌های مختلف بین اجزای خودرو می‌شوند. نوع عایق‌بندی و میزان مقاومت و رسانایی کابل‌های خودرویی باعث ایجاد تفاوت میان این نوع کابل‌ها با کابل‌های معمولی است.